Zon, zee en bergen – bergsport rond het Lago di Garda

      Reacties uitgeschakeld voor Zon, zee en bergen – bergsport rond het Lago di Garda

De ideale combi, mogelijkheden voor jongeren om zich te vermaken op het stand en de disco en een omgeving waar ouders kunnen klimmen, klettersteigen en wandelen. Als kinderen in de fase komen van het voortgezet onderwijs, is het niet meer vanzelfsprekend dat ze enthousiast met jou als ouder de bergen in gaan. Dan biedt het gebied om het Lago di Garda machtig mooie mogelijkheden.

Op de top van de Via ferrata Centenario SAT Via dell’ Amicizia

Einde bergsportcarrière
“Met deze beklimming heb ik mijn vijftien jarige bergsportcarrière beëindigd”, zegt Renate.
Ze is vijftien, onze jongste dochter. We zitten in het Defreggenhaus en drinken warme chocolademelk met apfelstrudel vers uit de oven. Wat een heerlijke geur. We komen net van de top van de Grossvenediger.
“Ik ga niet meer mee die bergen in, ik meld me af als lid van de bergsportvereniging”, vervolgt ze. “Ik wil volgend jaar naar het strand en de zon.”

Renate, Afien en Maarten op de top van de Grossvenediger

Renate, Afien en Maarten op de top van de Grossvenediger

Een jaar later zitten we aan het Lago di Garda. Een slimme keuze. Het Gardameer biedt overdag zon en zwemmen en ’s avonds disco. De meiden vermaken zich prima. Maar het Gardameer biedt ook mooie wandelingen, klettersteigen en klimmen voor de sportieve ouders. Met andere woorden: iedereen tevreden op vakantie.

Afien aan het einde van de ladder van Via ferrata Centenario SAT Via dell’ Amicizia

IJzeren vriendschap
Even voor acht uur ’s ochtends. Riva del Garda is nog helemaal in rust. Vlak voordat Afien en ik café Il Porto in willen stappen, gooit de serveerster een emmer water naar buiten. Net niet geraakt. De vloer is weer gedweild. Wij drinken nog even een cappuccino met een croissant met jam. Niet ons favoriete ontbijt, maar je moet wat.
We gaan naar de Cima SAT op 1250 meter direct boven Riva del Garda aan de noordkant van het meer. Riva is in feite een karakteristiek oud stadje, maar overlopen door toeristen die de campings aan het water opzoeken. Overigens ook één van Europa’s geliefdste surfspots.
Aan de weg richting de westzijde van het meer lopen we eerst naar Il Bastione, een oude donjontoren. Dan gaan we via een wandelpad naar capanna Santa Barbara op 560 meter. Dit is een clubhuis van de Sezionne Alpino Trentino (SAT) een onderdeel van de Club Alpino Italia (CAI, de NKBV van Italië). Wij rusten even uit, genieten van het uitzicht en doen de klimgordels aan. Iets verder op begint de via ferrata Centenario SAT Via dell’ Amicizia (de weg van de vriendschap). Dit is een bijzondere klettersteig met twee lange ladders (45 en 70 meter!) langs de rotsen. Deze via ferrata werd aangelegd bij het 100 jarig bestaan (centenario) van de SAT in 1972.
Langs staalkabels en nog enkele korte ladders komen we op het bijzondere topje Cima SAT. Net een grote pukkel van kalkrots. Er staat een ijzeren Italiaanse vlag met een heus topboek. Schitterend uitzicht over Riva en het Gardameer.
Het probleem met deze klettersteig is dat de zon recht op de rotsplaten staat en het heel erg warm is. We zweten en vrezen te weinig drinken bij ons te hebben, al hebben we juist extra liters meegenomen.
We dalen af via de zuidroute. Heel stil langs smalle steile paadjes. We passeren twee bunkers in de rotsen uit de oorlog om Tirol van 1915-1917. Vlak voor de witte chiesetta di Santa Barbara (een herdenkingskapel voor de Eerste wereldoorlog die vanuit Riva overal te zien is), is nog een afdaling langs een flinke ladder. Ons water is al lang op. Met de droge tong op de schoenen ploffen we neer op het terras naast Il Bastione. De ober kan ons niet hard genoeg lopen.

Afien boven de rifugio Telegrafo

Alta via Monte Baldo
Bij een huttentocht denk je al gauw aan Oostenrijk of Zwitserland. Maar hier langs het Gardameer is een schitterende huttentocht van twee tot drie dagen te maken over de Via alta del Monte Baldo. Een fraaie overschrijding van de lange bergkam van de Monte Baldo aan de oostkant van het Gardameer.
We starten in Nago een klein plaatsje aan de noordkant van het meer. Vanaf de St. Josefkapel volgen we de wandelweg nummer 632. Het wordt een stevige wandeling van ongeveer vijfenhalf uur. Let wel, Nago ligt op 217 meter en we gaan naar de Monte Altissimo di Nago op 2078 meter; we klimmen dus maar liefst 1861 meter! De top van de Monte Altissimo di Nago geeft een adembenemend panorama over de hele streek en het meer. We overnachten in de rifugio Damiano Chiesa (2060 meter) die vlak onder de top ligt.
De volgende dag gaan we over de bergkam van het Monte Baldo massief naar de rifugio Telegrafo (2147 meter). Dit is een lange etappe, maar met uitzichten die tot de mooiste van de Vooralpen en zelfs van de bergen in Italië behoren. Het is een forse tippel: 940 meter stijgen en 850 meter dalen gedurende een kleine zes uur. Onder de top van de Telegrafo (2199 meter) lopen we door een veld helemaal vol met edelweiss. De omgeving van de Monte Baldo is beroemd om haar prachtige bloemen en kreeg om die reden ooit de bijnaam ‘Hortus Italiae’. Het is ook een beschermd natuurgebied: Riserva Naturale Lastoni-Selva-Pezzi. De derde dag is in feite weer een lange afdaling. Over wandelroute 658 via de Bocchetta di Naole (1648 meter) en dan naar het dorpje Caprino (253 meter).
Deze tocht kan op verschillende manieren verkort worden door een andere aan- of afloop te kiezen, vanaf de kant van het meer (zelfs met kabelbanen omhoog), of vanuit de oostzijde van het massief. Wel even goed kijken hoe de bussen lopen voor de terugkeer.

Maarten bij de start van de beklimming van de Via Rita op de Placche Zebrate

Le Placche Zebrate
Het is tijd voor een flinke klimtoer. Dat wordt dus Arco, noordelijk van het meer. Alles in Arco ruikt naar Italië en sportklimmen. Bergsportwinkels, terrassen en pizzeria vol klimmers met sterke verhalen. Een hele reeks sportklimlocaties. We gaan naar le Placche Zebrate (de Zonnenplaten). Karakteristieke grijze kalkplaten aan de voet van de Monte Brento. Er zijn meer dan twintig goed behaakte routes tot maximaal 500 meter lengte. We doen een klassieker: de Via Rita. Een ‘oude bekende’ voor ons. De route is 450 meter lang met een moeilijkheidsgraad van 3/3+ met vier passages 4. Normale klimtijd drie tot vier uur.
Pas in de vierde touwlengte wordt het interessant. Deze begint met een plaatje met een moeilijkheidsgraad 4. Het is zo leuk klimmen hier. Veel op wrijving. De routes zijn wel overlopen en hier en daar afgespekt. Maar het is heerlijk in het zonnetje.
Na de dertiende standplaats maak ik het mezelf onnodig moeilijk. Er is een korte traverse naar links en dan alweer de veertiende standplaats. Om wat tijd te winnen sla ik deze maar over. Maar ik haal vervolgens de vijftiende net niet. Marieke schreeuwt zich schor: ‘vijf meter’, ’twee meter’. Ik moet op een lastige plek een standplaats bouwen. Ik sta bepaald niet riant. Toch eens een zestig meter touw kopen. We zijn er bijna. Vlak onder de zeventiende standplaats zit nog een 4- passage. We zijn er! We hebben er vier uur over gedaan. Relaxed. Het topogidsje beschrijft de Via Rita als ‘una granda classica’. En dat is zo.

Afien op de Rocca di Garda

Rocca di Garda
Garda is een druk toeristenstadje met winkeltjes, restaurants en een mooie wandelpromenade langs het meer. Er is een haventje. Je kunt er op de veerboot stappen richting verschillende andere plaatsen aan het meer. Zijn oude geschiedenis heeft Garda te danken aan een opvallende rotsklomp van bijna 300 meter hoog, de Rocca di Garda. Boven op deze rots is een plateau met enkele resten van de Torre di Garda, waarin ooit in de middeleeuwen de weduwe van de Italiaanse koning Lothar werd opgesloten.
Het is zondag en we maken een zondagswandelingetje. We lopen over een stenig pad eerst naar het Eremo dei frati Camaldolesi. De broeders van Camaldoli behoren tot een hele oude orde in de traditie van Benedictus gesticht door de heilige Romuald rond 1025 in Toscane. Het klooster is normaal gesloten, maar het is zondag en de hoogmis is toegankelijk voor bezoekers. We maken gebruik van de mogelijkheid even rond te kijken. De broeders zijn gespecialiseerd in het produceren van heerlijke bloemenhoning. In het winkeltje kopen we een potje.
Daarna lopen we om het plateau heen. Er zijn enkele grotten, maar we hebben geen lamp bij ons. Op bepaalde plekken hebben we een prachtig uitzicht over het meer, Garda en Bardolino. We wandelen weer terug naar Garda en zoeken een heerlijk terras aan de haven.

Monte Albano
De via ferrata Monte Albano is een van de interessantste klettersteigen in de regio. “Molto difficile con alcuni passaggi estremamente difficili”, vertelt ons een man van drieënzestig die we onderweg spreken. Dat belooft wat. Hij doet deze via ferrata twee keer in de week om in conditie te blijven. Gewoon borstgordeltje en sportschoenen. Vanaf het bedevaartskerkje Santuario di Monte Albano lopen we omhoog. Over een picknickplaats het bos in naar het begin van de klettersteig. De eerste meters zijn niet gezekerd en de instap is gelijk lastig. Langs loodrechte en overhangende rotswanden omhoog. De natuurlijke treden zijn door de vele beklimmingen afgesleten en glad gepolijst. Pinnen en haken om op te staan. Niet makkelijk. Dit vraagt om extra armkracht in de steile passages. Ik verzuur al na twintig meter. Dit is heftig. Na ongeveer honderd meter komt een lange traverse door de wand. Even de armen los schudden. Over smalle bandjes. Dit is een gaaf stuk. Helemaal vrij staan tegen de rotsen. Je linkervoet om de hoek strekken en voelen waar het vervolgstapje is, zonder dit te kunnen zien. Het laatste gedeelte gaat weer vijftig meter omhoog door een loodrechte wand. Ook weer zwaar.
Er zijn twee routes terug. Links langs een wandelpad. Rechts via het met ‘Rientro attrezzato’ aangeduide en gezekerde pad. We dalen weer af naar het bedevaartskerkje. In mijn handen heb ik vijf grote open blaren van het de kabel vastgrijpen. Morgen maar weer eens een wandeling of gewoon op het stand liggen en zwemmen…

Maarten in een zeer luchtige passage van de via ferrata Monte Albano

Informatie

Kaarten
Carta dei sentieri Monte Baldo, Foglio 1 Nord & Foglio 2 Sud. Schaal 1 : 25.000.
Een uitgave van de CAI en de regionale Gruppi Alpinistici.

Wandelen
Enzo Gardumi & Fabrizio Torchio, Rund um den Gardasee. Kompass Wanderbuch 986.

Klimmen
Le Placche Zebrate liggen 20 kilometer boven Arco aan de weg naar Trento tussen de dorpen Dro en Pietramurata. Er is een topogids van alle de routes in alle gebieden rond Arco te verkrijgen in de bergsportzaken.

Klettersteigen
Klettersteige Dolomiten Süd, Brenta und Gardaseeberge. Uitgeverij: KOMPASS-Karten te Innsbruck.
Eugen E. Hüsler (2006). Hüslers Klettersteigführer Dolomiten. Alle Vie Ferrate zwischen Brixen und Belluno. München: Bruckmann Verlag
Voor informatie over de Italiaanse via ferrata raadpleeg: www.viaferrata.nl

Ook in 2016 beklommen wij de Via Rita op de Placche Zebrate bij Arco in Italië.